Pułapki w pozyskiwaniu dotacji – jak nie dać się oszukać nieuczciwym doradcom

Nie daj się nabić w Fundusze: Jak unikać nieuczciwych doradców i skutecznie pozyskiwać unijne dotacje.

Fundusze Europejskie stanowią dla wielu przedsiębiorców ogromną szansę na rozwój i realizację ambitnych projektów. Dzięki nim firmy mogą sfinansować inwestycje, które w innym przypadku byłyby poza ich zasięgiem. W związku z tym rosnące zainteresowanie dotacjami unijnymi przyciąga również osoby nieuczciwe, które próbują wykorzystać brak wiedzy i doświadczenia przedsiębiorców. Aby uniknąć pułapek zastawianych przez fałszywych doradców, warto znać najczęstsze metody oszustw oraz wiedzieć, jak się przed nimi chronić.

Jak działają oszuści?

Nieuczciwi doradcy stosują różne metody, aby wyłudzić pieniądze od przedsiębiorców. Ich działania są często bardzo zróżnicowane, od prostych oszustw polegających na sprzedaży ogólnodostępnych dokumentów, po bardziej zaawansowane schematy wymagające większej wiedzy i doświadczenia.

1. Sprzedaż ogólnodostępnych dokumentów

Jednym z najprostszych sposobów oszustwa jest oferowanie przedsiębiorcom dokumentów, które można bezpłatnie pobrać z oficjalnych stron internetowych, takich jak wnioski o dotacje, regulaminy konkursów czy wzory biznesplanów. Oszuści często dzwonią do firm, oferując te dokumenty za niewielką opłatą, sugerując, że są to specjalnie przygotowane materiały, które zwiększą szanse na uzyskanie dofinansowania.

Przykład: W Ostrowcu Wielkopolskim wykryto przypadki, gdzie oszuści dzwonili do przedsiębiorców, oferując im rzekomo gotowe dokumenty aplikacyjne. Po przelaniu pieniędzy przedsiębiorcy otrzymywali jednak jedynie ogólnodostępne pliki, które mogli pobrać samodzielnie z internetu.

2. Składanie nieadekwatnych wniosków o dotacje

Innym sposobem oszustwa jest składanie wniosków o dotacje, które z góry są skazane na niepowodzenie. Nieuczciwi doradcy często kopiują fragmenty wniosków z innych projektów, nie zwracając uwagi na specyfikę danego konkursu. W efekcie wnioski są odrzucane, a przedsiębiorca traci pieniądze, które zapłacił doradcy.

Taki scenariusz może mieć miejsce, gdy doradca nie zna aktualnych kryteriów oceny wniosków lub celowo pomija kluczowe aspekty, aby jak najszybciej „zakończyć” pracę nad dokumentacją. W przypadku odrzucenia wniosku, oszuści często znikają, a przedsiębiorca zostaje z kosztami i bez możliwości ubiegania się o dofinansowanie.

3. Pobieranie zaliczek i niewywiązywanie się z umowy

Wielu oszustów stosuje strategię pobierania zaliczek na poczet prac doradczych, co samo w sobie jest praktyką legalną. Problem pojawia się, gdy po pobraniu zaliczki doradca przestaje się kontaktować z klientem lub dostarcza niekompletne lub nieprawidłowe dokumenty, które nie spełniają wymagań konkursowych.

W takim przypadku przedsiębiorca nie tylko traci pieniądze wpłacone jako zaliczkę, ale także ryzykuje utratę szansy na uzyskanie dofinansowania, gdyż czas na składanie wniosków jest zazwyczaj ograniczony.

4. Podszywanie się pod instytucje publiczne

Nieuczciwi doradcy często podszywają się pod zaufane instytucje, takie jak Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP), Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej czy Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). Przesyłają fałszywe umowy i oczekują wpłaty na wskazane konto jako „poręczenie” lub „depozyt”. Po dokonaniu wpłaty oszuści znikają, a przedsiębiorca zostaje bez pieniędzy i wsparcia.

Jak się zabezpieczyć przed oszustami?

Aby skutecznie unikać oszustów, przedsiębiorcy powinni podjąć kilka kluczowych kroków:

1. Weryfikacja doradców

Przed podjęciem współpracy z firmą doradczą warto dokładnie sprawdzić jej referencje i historię. Warto zwrócić uwagę na:

• Opinie klientów: Szukaj recenzji i opinii innych przedsiębiorców, którzy korzystali z usług danego doradcy.
• Doświadczenie: Upewnij się, że doradca ma doświadczenie w pozyskiwaniu dotacji z Funduszy Europejskich i zna aktualne procedury.
• Działalność na rynku: Sprawdź, jak długo firma działa na rynku i ile projektów już zrealizowała.

2. Korzystanie z Punktów Informacyjnych Funduszy Europejskich (PIFE)

W całym kraju działają Punkty Informacyjne Funduszy Europejskich, które oferują bezpłatne konsultacje i wsparcie dla przedsiębiorców. Eksperci PIFE pomogą w ocenie wiarygodności doradcy oraz wskażą dostępne programy i konkursy, w których firma może aplikować o dotacje.

3. Sprawdzenie dokumentacji

Przed podpisaniem umowy z doradcą, dokładnie zapoznaj się z jej treścią. Upewnij się, że umowa zawiera szczegółowy opis usług, warunki płatności oraz obowiązki obu stron. Zwróć uwagę na:

• Zakres usług: Czy doradca zajmuje się tylko przygotowaniem wniosku, czy także jego realizacją i rozliczeniem dotacji?
• Warunki płatności: Czy płatność jest podzielona na etapy, czy doradca pobiera zaliczkę?
• Odpowiedzialność za błędy: Czy umowa przewiduje odpowiedzialność doradcy za ewentualne błędy w dokumentacji?

4. Ostrożność w kontaktach telefonicznych

Jeśli ktoś dzwoni, twierdząc, że reprezentuje instytucję publiczną i prosi o wpłatę pieniędzy, od razu należy zachować ostrożność. Żadne z zaufanych instytucji, takich jak PARP czy NFOŚiGW, nie wykonują takich telefonów. Warto zawsze weryfikować tego typu kontakty i nigdy nie przekazywać pieniędzy bez odpowiedniej umowy.

Jak świadomie pozyskiwać dotacje?

Najlepszym sposobem na unikanie oszustów jest zdobycie wiedzy i samodzielne przygotowanie się do aplikowania o dotacje. Oto kilka wskazówek:

• Korzystaj z oficjalnych źródeł informacji: Wszystkie niezbędne dokumenty i informacje są dostępne na stronach Funduszy Europejskich i stronach internetowych poszczególnych programów.
• Zrozum regulaminy konkursów: Przed złożeniem wniosku dokładnie zapoznaj się z regulaminem konkursu, kryteriami oceny oraz wymaganymi załącznikami.
• Rozważ korzystanie z pomocy doradczej: Jeśli decydujesz się na współpracę z doradcą, wybieraj firmy z doświadczeniem i dobrymi referencjami. Upewnij się, że umowa jest jasna i przejrzysta.

Podsumowanie

Pozyskiwanie dotacji z Funduszy Europejskich to szansa na rozwój firmy, ale również pole działania dla nieuczciwych doradców. Aby uniknąć oszustwa, przedsiębiorcy powinni zachować czujność, weryfikować firmy doradcze, korzystać z bezpłatnych konsultacji w Punktach Informacyjnych Funduszy Europejskich oraz dokładnie zapoznawać się z dokumentacją. Świadome podejście do procesu aplikowania o dotacje jest kluczem do sukcesu i minimalizacji ryzyka oszustwa. Dzięki odpowiedniej wiedzy i ostrożności można skutecznie pozyskać unijne środki i zrealizować ambitne projekty, które przyczynią się do rozwoju firmy i gospodarki.