Czy oddzwanianie na nieznane numery może kosztować? Wyjaśniamy „wangiri”

Oszustwo „wangiri” – jak działa i jak się przed nim chronić?

W erze globalnej komunikacji telefonicznej i powszechnego korzystania z telefonów komórkowych, oszustwa związane z nieuczciwym wykorzystaniem połączeń stają się coraz bardziej wyrafinowane. Jednym z takich procederów jest „wangiri” – metoda wyłudzania pieniędzy, która, choć prosta w swoim mechanizmie, każdego roku przynosi ogromne straty finansowe osobom na całym świecie. Artykuł ten szczegółowo omawia, na czym polega to oszustwo, jakie zagrożenia niesie, oraz jakie kroki można podjąć, aby się przed nim uchronić.

Co to jest oszustwo „wangiri”?

Nazwa „wangiri” pochodzi z języka japońskiego i dosłownie oznacza „jedno połączenie”. W istocie oddaje to schemat działania oszustwa – oszuści wykonują krótkie, automatyczne połączenia na losowo wybrane numery telefonów. Połączenie jest natychmiast przerywane, co ma wzbudzić ciekawość odbiorcy i zachęcić go do oddzwonienia. Mechanizm ten jest oparty na ludzkiej naturze: chęci dowiedzenia się, kto i dlaczego próbował się skontaktować.

Gdy osoba oddzwoni na taki numer, zostaje połączona z linią o podwyższonej opłacie (premium), która generuje bardzo wysokie koszty, nawet kilkadziesiąt złotych za minutę. W niektórych przypadkach są to również numery międzynarodowe z egzotycznych krajów, które naliczają wysokie stawki za połączenia międzynarodowe.

Jakie numery są najczęściej wykorzystywane w oszustwie „wangiri”?

Oszuści zazwyczaj używają numerów z egzotycznych krajów, które wyglądają nietypowo dla większości użytkowników. Wśród najczęściej wykorzystywanych prefiksów znajdują się:

• +223 – Mali,
• +373 – Mołdawia,
• +234 – Nigeria,
• +39 – Włochy (czasami przypominają lokalne numery),
• +216 – Tunezja,
• +226 – Burkina Faso,
• +229 – Benin,
• +355 – Albania.

Niektóre numery mogą wyglądać jak lokalne, np. zaczynające się od +48, co dodatkowo utrudnia ich identyfikację. Oszuści często wykorzystują fałszywe numery, które technicznie nie należą do żadnej konkretnej osoby ani instytucji.

Dlaczego oszustwo „wangiri” jest skuteczne?

Oszustwo „wangiri” wykorzystuje kilka kluczowych mechanizmów psychologicznych:

1. Ciekawość – Krótkie, nieodebrane połączenie wzbudza zainteresowanie. Wielu odbiorców zastanawia się, czy połączenie było ważne, zwłaszcza jeśli numer wygląda na zagraniczny.
2. Zaskoczenie – Osoby, które rzadko otrzymują połączenia międzynarodowe, często zakładają, że numer może pochodzić od znajomego lub rodziny.
3. Brak wiedzy – Nie wszyscy są świadomi, że oddzwonienie na takie numery może generować wysokie koszty.

Jakie konsekwencje finansowe niesie za sobą oddzwonienie?

Koszty związane z oddzwonieniem na numer wykorzystywany w oszustwie „wangiri” mogą być bardzo wysokie. Połączenie z numerem premium lub zagranicznym często generuje opłaty sięgające nawet kilkudziesięciu złotych za minutę. W skrajnych przypadkach jedno połączenie może kosztować nawet kilkaset złotych. Co więcej, jeśli odbiorca nieświadomie pozostanie na linii dłużej, np. słuchając muzyki oczekiwania, straty mogą być jeszcze większe.

Jak się chronić przed oszustwem „wangiri”?

Istnieje kilka prostych zasad, które mogą pomóc uniknąć strat finansowych związanych z tym rodzajem oszustwa:

• Nie oddzwaniaj na nieznane numery, szczególnie zagraniczne. Jeśli numer wygląda podejrzanie, lepiej sprawdzić go w internecie, zanim zdecydujesz się na oddzwonienie.
• Blokuj numery o egzotycznych prefiksach. Wiele smartfonów pozwala na ręczne blokowanie numerów lub całych prefiksów.
• Korzystaj z aplikacji identyfikujących połączenia. Narzędzia takie jak Truecaller mogą pomóc w identyfikacji podejrzanych numerów.
• Zgłaszaj podejrzane numery swojemu operatorowi. Niektóre firmy telekomunikacyjne prowadzą listy blokowanych numerów i mogą pomóc w ograniczeniu ryzyka.
• Zablokuj połączenia międzynarodowe lub premium. Jeśli nie korzystasz z takich usług, warto poprosić operatora o ich zablokowanie.

Co zrobić, jeśli padniesz ofiarą oszustwa?

Jeśli zorientujesz się, że oddzwoniłeś na numer „wangiri” i naliczono wysokie koszty, warto jak najszybciej podjąć kroki:

1. Skontaktuj się z operatorem – Zgłoś sytuację i zapytaj o możliwość anulowania opłat. W niektórych przypadkach operatorzy są skłonni negocjować.
2. Zgłoś numer do odpowiednich instytucji – W Polsce sprawą oszustw telefonicznych zajmuje się UKE (Urząd Komunikacji Elektronicznej).
3. Śledź swoje rachunki telefoniczne – Regularne sprawdzanie rachunków pozwoli wykryć ewentualne nadużycia.

Podsumowanie

Oszustwo „wangiri” to stosunkowo prosty, ale skuteczny sposób wyłudzania pieniędzy. Wykorzystuje ludzką ciekawość i nieuwagę, generując ogromne zyski dla oszustów. Kluczem do ochrony przed tym procederem jest świadomość zagrożenia oraz stosowanie odpowiednich środków ostrożności. Pamiętaj, aby zawsze sprawdzać nieznane numery przed oddzwonieniem i korzystać z narzędzi, które pomagają identyfikować podejrzane połączenia. Im więcej osób będzie świadomych tego zagrożenia, tym trudniej będzie oszustom osiągać swoje cele.