Czy preparat semaglutyd pomaga schudnąć? Skuteczność i wyniki badań klinicznych leku
Od marca 2025 roku w Polsce dostępny będzie nowoczesny preparat zawierający semaglutyd w dawce 2,4 mg, przeznaczony do leczenia otyłości i nadwagi u dorosłych oraz młodzieży z poważnymi schorzeniami współistniejącymi. Jest to ważny krok w walce z nadmierną masą ciała, która stanowi coraz większe wyzwanie dla zdrowia publicznego.
Mechanizm działania semaglutydu – jak działa nowy lek na otyłość
Czy semaglutyd rzeczywiście pomaga schudnąć? Semaglutyd to analog ludzkiego glukagonopodobnego peptydu-1 (GLP-1), hormonu odpowiedzialnego za regulację poziomu cukru we krwi oraz apetytu. Lek ten działa poprzez kilka mechanizmów:
- Zwiększa uczucie sytości i zmniejsza apetyt,
- Spowalnia opróżnianie żołądka, co prowadzi do zmniejszenia ilości spożywanych kalorii,
- Wpływa na ośrodkowy układ nerwowy, ograniczając uczucie głodu,
- Stabilizuje poziom glukozy we krwi, co jest korzystne dla osób z insulinoopornością.
Dzięki temu pacjenci stosujący semaglutyd doświadczają znaczącego spadku masy ciała, co potwierdzają liczne badania kliniczne, takie jak program STEP (Semaglutide Treatment Effect in People with Obesity), który wykazał średnią redukcję masy ciała o 17% w ciągu 68 tygodni.
Wyniki badań klinicznych nad semaglutydem
Badania nad skutecznością i bezpieczeństwem semaglutydu były prowadzone na szeroką skalę. W programie STEP (Semaglutide Treatment Effect in People with Obesity) udowodniono, że stosowanie semaglutydu w dawce 2,4 mg prowadzi do:
- Średniej redukcji masy ciała o 17% w ciągu 68 tygodni,
- Utraty ponad 20% masy ciała u jednej trzeciej pacjentów,
- Poprawy parametrów metabolicznych, takich jak poziom cukru we krwi i ciśnienie tętnicze.
Z kolei badanie SELECT wykazało, że semaglutyd zmniejsza ryzyko poważnych zdarzeń sercowo-naczyniowych (zawał serca, udar mózgu) o 20% w porównaniu do placebo u osób z otyłością i chorobami układu sercowo-naczyniowego.
Kto będzie mógł skorzystać z terapii semaglutydem?
Nowy lek będzie wskazany do stosowania w długoterminowej kontroli masy ciała w połączeniu z dietą o obniżonej kaloryczności oraz zwiększoną aktywnością fizyczną u:
- Dorosłych z wskaźnikiem masy ciała (BMI) ≥30 kg/m² (otyłość) lub BMI 27-29,9 kg/m² (nadwaga) z co najmniej jednym schorzeniem współistniejącym (np. cukrzyca typu 2, nadciśnienie, dyslipidemia),
- Młodzieży w wieku 12 lat i starszej, u której występuje otyłość oraz masa ciała powyżej 60 kg.
Bezpieczeństwo stosowania i skutki uboczne semaglutydu
Semaglutyd jest generalnie dobrze tolerowany przez pacjentów. Najczęściej występujące działania niepożądane to:
- Nudności,
- Wymioty,
- Biegunka,
- Zaparcia.
Objawy te zazwyczaj ustępują w miarę kontynuacji leczenia. Aby zmniejszyć ryzyko działań niepożądanych, zaleca się stopniowe zwiększanie dawki na początku terapii.
W badaniach, takich jak analiza danych z rejestrów pacjentów stosujących semaglutyd, nie wykazano zwiększonego ryzyka depresji czy samobójczych myśli. Badania te objęły dużą grupę pacjentów i wykorzystały zaawansowane metody analizy statystycznej, co zwiększa ich wiarygodność. Jednak osoby z historią zaburzeń psychicznych powinny być pod ścisłą obserwacją lekarza.
Korzyści zdrowotne wynikające z terapii semaglutydem
Oprócz utraty masy ciała i poprawy parametrów metabolicznych, stosowanie semaglutydu niesie ze sobą szereg innych korzyści zdrowotnych:
- Obniżenie ciśnienia tętniczego,
- Poprawę profilu lipidowego (obniżenie poziomu cholesterolu LDL),
- Redukcję ryzyka chorób sercowo-naczyniowych,
- Poprawę wrażliwości na insulinę.
Czy semaglutyd będzie refundowany w Polsce?
Obecnie nie ma oficjalnych informacji na temat refundacji semaglutydu w dawce 2,4 mg przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Eksperci spekulują jednak, że ze względu na rosnące obciążenie systemu zdrowia związane z leczeniem otyłości, lek ten może zostać objęty częściową refundacją w przyszłości. Decyzja w tej sprawie będzie zależna od analiz kosztów oraz efektywności terapii. Jednak eksperci podkreślają, że wprowadzenie refundacji mogłoby znacząco zwiększyć dostępność terapii dla pacjentów z otyłością.
Podsumowanie
Wprowadzenie semaglutydu w dawce 2,4 mg na polski rynek jest ogromnym krokiem w leczeniu otyłości i nadwagi. Dzięki wysokiej skuteczności i dobremu profilowi bezpieczeństwa lek ten może pomóc tysiącom pacjentów w kontrolowaniu masy ciała i poprawie stanu zdrowia. Jednak skuteczność terapii zależy również od przestrzegania zdrowej diety i regularnej aktywności fizycznej. Warto skonsultować się z lekarzem, aby ocenić, czy semaglutyd jest odpowiednią opcją terapeutyczną dla danej osoby. Zaleca się regularne monitorowanie pacjentów podczas stosowania leku, w tym kontrolę masy ciała, poziomu cukru we krwi oraz ciśnienia tętniczego. W przypadku wystąpienia niepokojących objawów lekarz może dostosować dawkowanie lub zaproponować inne metody leczenia.

Jednym z aspektów, które warto uwzględnić w kontekście semaglutydu, jest jego potencjalny wpływ na mikrobiotę jelitową. Badania sugerują, że GLP-1 może modulować skład bakterii jelitowych, co z kolei może przyczyniać się do poprawy metabolizmu i dodatkowego wsparcia w redukcji masy ciała. Dodatkowo, nie poruszono kwestii długoterminowego stosowania – choć wyniki badań są obiecujące, nadal brakuje danych dotyczących bezpieczeństwa po kilku latach terapii. Warto też pamiętać, że leczenie semaglutydem może wymagać suplementacji witaminą B12, ponieważ u części pacjentów dochodzi do jej obniżenia.