Czy Polska powinna inwestować w Airbusa zamiast kupować sprzęt z USA?

Czy Polska kupi udziały w Airbusie? Strategiczne zmiany w polityce obronnej i lotniczej

Wprowadzenie

W kontekście geopolitycznych zmian oraz możliwego powrotu Donalda Trumpa do Białego Domu, Polska rozważa poważne zmiany w strategii zakupowej sprzętu wojskowego i lotniczego. Stosunki polsko-amerykańskie pozostają kluczowe, jednak niepewność co do przyszłej polityki USA, zwłaszcza w zakresie pomocy wojskowej i handlowej, skłania polski rząd do poszukiwania alternatywnych dostawców. Obawy dotyczą potencjalnego ograniczenia wsparcia wojskowego oraz preferencyjnych warunków zakupów dla europejskich sojuszników. W tym kontekście Polska rozważa większe zaangażowanie w europejski przemysł obronny, co mogłoby zapewnić większą stabilność i przewidywalność w długoterminowych projektach modernizacyjnych. W najbliższych tygodniach do Warszawy ma przybyć prezes francuskiego koncernu lotniczo-zbrojeniowego Airbus, Guillaume Faury. Wśród tematów rozmów pojawia się możliwość zakupu europejskich samolotów wojskowych i cywilnych zamiast amerykańskich oraz ewentualny zakup udziałów w Airbusie przez Polskę. Może to stanowić istotny zwrot w dotychczasowej polityce zakupowej, która do tej pory faworyzowała sprzęt produkowany przez Stany Zjednoczone.

Polska i Airbus – nowy rozdział współpracy?

Według informacji podanych przez francuski dziennik Le Monde, Polska może zainwestować w Airbusa w ramach szerszej współpracy w sektorze lotniczym. Rozważane jest nie tylko zakupienie samolotów wojskowych, ale również zwiększenie udziału polskich firm w łańcuchu dostaw koncernu. W grę mogą wchodzić:

• zakup udziałów w Airbusie,
• zamówienie od 2 do 4 samolotów tankowania powietrznego A330 MRTT,
• zakup 6-8 transportowców wojskowych A400M,
• nabycie około 20 śmigłowców H145,
• ewentualny zakup samolotów pasażerskich A220 przez Polskie Linie Lotnicze LOT.

Polski rząd nie potwierdził jeszcze oficjalnie planów inwestycyjnych, jednak według źródeł branżowych rozmowy są zaawansowane. Informacje te pochodzą m.in. z francuskiego dziennika Le Monde oraz z raportów branżowych wskazujących na intensyfikację konsultacji między polskimi a francuskimi przedstawicielami sektora obronnego. Dotychczas polski resort obrony nie wydał oficjalnego komunikatu w tej sprawie, jednak niektórzy przedstawiciele rządu sugerowali w mediach zainteresowanie dywersyfikacją dostawców sprzętu lotniczego.

Dlaczego Polska miałaby inwestować w Airbusa?

1. Dywersyfikacja dostawców sprzętu wojskowego

Do tej pory Polska w dużej mierze opierała się na zakupach sprzętu wojskowego ze Stanów Zjednoczonych. Jednak możliwy powrót Donalda Trumpa do Białego Domu i jego protekcjonistyczna polityka mogą sprawić, że przyszłe zakupy sprzętu w USA staną się trudniejsze lub mniej korzystne. Polska chce więc dywersyfikować swoje źródła dostaw, aby zmniejszyć zależność od amerykańskiej administracji.

2. Wzmocnienie współpracy z Europą

Francja od lat promuje koncepcję „strategicznej autonomii” Europy, w tym większej niezależności militarnej od USA. Inwestycja w Airbusa mogłaby pomóc Polsce wzmocnić swoją pozycję w ramach europejskiego przemysłu obronnego i lotniczego oraz lepiej zabezpieczyć dostawy strategicznych komponentów w przypadku ewentualnych napięć geopolitycznych.

3. Korzyści dla polskiego przemysłu

Jeśli Polska zdecyduje się na inwestycję w Airbusa, może to przynieść korzyści polskiemu przemysłowi lotniczemu. Na współpracy mogłyby skorzystać polskie zakłady lotnicze, takie jak PZL-Świdnik, PZL Mielec czy Wojskowe Zakłady Lotnicze, które mogłyby uzyskać kontrakty na produkcję komponentów dla europejskich samolotów wojskowych i cywilnych. Ponadto, zwiększenie zamówień na sprzęt od Airbusa mogłoby wpłynąć na rozwój technologiczny polskich firm zajmujących się awioniką i konstrukcją podzespołów lotniczych. Istnieje możliwość, że większa część produkcji komponentów dla samolotów Airbusa będzie realizowana w Polsce, co oznaczałoby nowe miejsca pracy i rozwój technologiczny krajowego sektora lotniczego.

Obawy i potencjalne zagrożenia

Pomimo wielu potencjalnych korzyści, decyzja o zakupie udziałów w Airbusie oraz rezygnacja z części amerykańskich zamówień budzi również kontrowersje. Do głównych obaw należą:

• Utrata dostępu do zaawansowanego amerykańskiego uzbrojenia – Polska od lat korzysta z nowoczesnych systemów obronnych z USA, w tym myśliwców F-35, systemów Patriot i HIMARS.
• Ryzyko polityczne – relacje z USA są kluczowe dla polskiego bezpieczeństwa, a ograniczenie zakupów amerykańskiego sprzętu może wpłynąć na postrzeganie Polski jako lojalnego sojusznika.
• Koszty inwestycji – zakup udziałów w Airbusie i ewentualna rozbudowa infrastruktury produkcyjnej w Polsce wymagałaby dużych nakładów finansowych.

Jakie mogą być skutki geopolityczne?

Decyzja o współpracy z Airbusem mogłaby wpłynąć na relacje Polski zarówno z USA, jak i z innymi europejskimi partnerami. Jeśli Polska zwiększy swoje zaangażowanie w europejski przemysł obronny, może stać się bardziej zintegrowana z Francją i Niemcami w zakresie współpracy wojskowej. W przeszłości Polska uczestniczyła w programie PESCO (Stała Współpraca Strukturalna UE) oraz prowadziła rozmowy na temat potencjalnego udziału w europejskim projekcie czołgu nowej generacji MGCS (Main Ground Combat System). Dodatkowo, współpraca z Airbus Helicopters przy zakupie śmigłowców H225M Caracal była jedną z kluczowych inicjatyw w dziedzinie lotnictwa wojskowego. Inwestycja w Airbusa mogłaby wpisywać się w te dotychczasowe działania, wzmacniając pozycję Polski w europejskiej sieci obronnej. Z drugiej strony, zmniejszenie zamówień na sprzęt amerykański może wywołać niezadowolenie w Waszyngtonie.

Podsumowanie

Wizyta prezesa Airbusa w Polsce może stać się początkiem istotnych zmian w polityce zakupowej i przemysłowej kraju. Możliwość zakupu udziałów w Airbusie oraz zmiana kierunku inwestycji w sprzęt wojskowy z USA na Europę to decyzje o dalekosiężnych konsekwencjach. Polska stoi przed wyborem: kontynuować dotychczasową strategię opartą na współpracy z USA czy postawić na silniejsze więzi z europejskim sektorem obronnym i lotniczym? Najbliższe miesiące pokażą, w jakim kierunku podąży Warszawa. Eksperci wskazują, że scenariusze mogą obejmować zarówno pełne zaangażowanie Polski w europejski sektor obronny, jak i zachowanie ostrożności w relacjach z USA. Analitycy z ośrodków takich jak European Council on Foreign Relations podkreślają, że kluczowym czynnikiem będą warunki, jakie zaoferuje Airbus, oraz reakcja Stanów Zjednoczonych na ewentualne ograniczenie zakupów amerykańskiego sprzętu. Możliwe jest również rozwiązanie hybrydowe, w którym Polska podzieli swoje zamówienia między europejskich i amerykańskich dostawców, minimalizując ryzyko polityczne i gospodarcze.