Funkcjonariusze Służby Więziennej protestują luty 2025 – co domagają się od rządu?

Protest w służbie więziennej w Polsce – żądania funkcjonariuszy i reakcja Ministerstwa Sprawiedliwości

Wstęp

Funkcjonariusze Służby Więziennej w Polsce rozpoczęli protest, domagając się poprawy warunków pracy oraz wprowadzenia dodatków mieszkaniowych. Protest został zainicjowany przez NSZZ Funkcjonariuszy i Pracowników Więziennictwa oraz Krajową Sekcję Służby Więziennej NSZZ „Solidarność”. Głównym postulatem protestujących jest wprowadzenie świadczenia mieszkaniowego na wzór rozwiązań obowiązujących w Siłach Zbrojnych RP, z datą wdrożenia od 1 lipca 2025 roku. Związkowcy oczekują podpisania porozumienia w tej sprawie do 5 marca 2025 roku. W przypadku braku konkretnych działań zapowiadają organizację manifestacji w Warszawie 20 marca.

Przyczyny protestu

Służba Więzienna w Polsce boryka się z wieloma problemami, które przez lata nie zostały odpowiednio rozwiązane. Do najważniejszych z nich należą:

• Brak odpowiednich wynagrodzeń – funkcjonariusze skarżą się na zbyt niskie płace, które nie odpowiadają trudowi i ryzyku związanemu z ich zawodem.
• Brak świadczeń mieszkaniowych – w przeciwieństwie do innych służb mundurowych, takich jak Wojsko Polskie czy Straż Graniczna, funkcjonariusze więziennictwa nie otrzymują wsparcia na wynajem lub zakup mieszkania.
• Nieodpowiednie warunki pracy – braki kadrowe, przeciążenie obowiązkami oraz zbyt mała liczba funkcjonariuszy na zmianach skutkują przepracowaniem oraz zwiększonym stresem.
• Nieatrakcyjne dodatki służbowe – brak atrakcyjnych dodatków sprawia, że coraz mniej osób decyduje się na wstąpienie do Służby Więziennej, co dodatkowo pogłębia problem niedoboru kadry.

Przebieg protestu

Protest funkcjonariuszy rozpoczął się od serii listów otwartych skierowanych do Ministerstwa Sprawiedliwości. Związkowcy zaznaczyli, że jeżeli ich postulaty nie zostaną spełnione, przeprowadzą szeroko zakrojoną akcję protestacyjną. Ostatecznie przedstawiciele Służby Więziennej zdecydowali się na oficjalny protest, obejmujący:

• Oficjalne zgłoszenie protestu do Ministerstwa Sprawiedliwości,
• Rozpoczęcie kampanii informacyjnej w mediach,
• Planowanie manifestacji w Warszawie, jeśli do 5 marca nie zostanie osiągnięte porozumienie.

Reakcja Ministerstwa Sprawiedliwości

Ministerstwo Sprawiedliwości prowadzi rozmowy z przedstawicielami funkcjonariuszy Służby Więziennej. 22 stycznia 2025 roku odbyło się posiedzenie zespołu ds. poprawy warunków służby, podczas którego omawiano m.in. świadczenia mieszkaniowe, ryczałty za dojazdy oraz dodatki stołeczne i aglomeracyjne. Wiceminister Maria Ejchart, przewodnicząca zespołu, podkreśliła konieczność dostosowania świadczeń do aktualnych realiów ekonomicznych.

Jednak mimo prowadzonych rozmów, związkowcy wyrazili niezadowolenie z dotychczasowych działań ministerstwa. Wskazali na brak konkretnych propozycji legislacyjnych dotyczących dodatków mieszkaniowych oraz zbyt ogólne deklaracje rządu. Przewodniczący Krajowej Sekcji Służby Więziennej NSZZ „Solidarność”, Andrzej Kołodziejski, określił relacje z Ministerstwem Sprawiedliwości jako trudne, zaznaczając, że oczekują oni bardziej konkretnego dialogu.

Porównanie z innymi służbami mundurowymi

Problem niskich wynagrodzeń oraz braku świadczeń mieszkaniowych nie dotyczy wyłącznie Służby Więziennej. W podobnej sytuacji znajdują się inne służby mundurowe w Polsce, takie jak:

• Policja – funkcjonariusze Policji również domagają się wyższych wynagrodzeń oraz lepszych warunków pracy.
• Straż Graniczna – postulaty funkcjonariuszy Straży Granicznej obejmują dodatkowe wsparcie finansowe i dodatki aglomeracyjne.
• Służba Celno-Skarbowa – pracownicy tej formacji także walczą o dodatkowe świadczenia, w tym wsparcie mieszkaniowe.

W wielu przypadkach przedstawiciele tych służb rozważają wspólne działania protestacyjne, co może doprowadzić do szeroko zakrojonego kryzysu w służbach mundurowych.

Możliwe konsekwencje protestu

Jeżeli Ministerstwo Sprawiedliwości nie spełni postulatów funkcjonariuszy Służby Więziennej, możliwe są różne scenariusze:

1. Zwiększenie napięć między funkcjonariuszami a rządem – brak porozumienia może doprowadzić do dalszej eskalacji protestu, a nawet strajków.
2. Manifestacja w Warszawie – jeśli do 5 marca nie dojdzie do kompromisu, protestujący planują wielką manifestację.
3. Masowe odejścia ze służby – funkcjonariusze mogą zdecydować się na rezygnację z pracy, co pogłębi problem braku kadry w polskim więziennictwie.
4. Wpływ na bezpieczeństwo zakładów karnych – zmniejszona liczba funkcjonariuszy może negatywnie wpłynąć na bezpieczeństwo w polskich więzieniach.

Podsumowanie

Protest funkcjonariuszy Służby Więziennej jest wyrazem wieloletnich zaniedbań i problemów, które dotykają tę formację. Wciąż trwają rozmowy z Ministerstwem Sprawiedliwości, jednak brak konkretnych rozwiązań może doprowadzić do dalszej eskalacji protestu. Jeśli rząd nie znajdzie porozumienia z funkcjonariuszami, sytuacja może stać się poważnym problemem dla polskiego systemu penitencjarnego. Kluczowe będą najbliższe tygodnie, które zadecydują o przyszłości tego protestu i warunkach służby funkcjonariuszy.