Comac C919: przełomowy odrzutowiec pasażerski Chin i wyzwanie dla globalnego rynku lotnictwa komercyjnego
Wprowadzenie
Comac C919 to pierwszy chiński odrzutowiec pasażerski średniego zasięgu, zaprojektowany i produkowany przez Commercial Aircraft Corporation of China (COMAC). Jest to projekt mający na celu stworzenie alternatywy dla dominujących na rynku samolotów Boeing 737 MAX oraz Airbus A320neo. Wprowadzenie C919 oznacza dążenie Chin do uniezależnienia się od zachodnich producentów oraz do zmniejszenia zależności od importowanych technologii lotniczych. Samolot ten jest kluczowym elementem chińskiej strategii industrialnej, zakładającej rozwój krajowego przemysłu lotniczego i rywalizację na międzynarodowej scenie.
Historia powstania projektu
Chińskie władze od dawna planowały stworzenie własnego samolotu pasażerskiego, który mógłby konkurować z największymi graczami na rynku. Program C919 został oficjalnie ogłoszony w 2008 roku przez COMAC, a prace nad projektem rozpoczęły się niemal natychmiast. W 2015 roku zaprezentowano pierwszy prototyp, a w 2017 roku odbył się pierwszy lot testowy. Proces certyfikacji trwał kilka lat, a pierwszy komercyjny lot miał miejsce w maju 2023 roku, obsługiwany przez China Eastern Airlines.
Specyfikacje techniczne, parametry i konstrukcja chińskiego samolotu pasażerskiego Comac C919
Comac C919 jest samolotem wąskokadłubowym, przeznaczonym do przewozu od 156 do 168 pasażerów w konfiguracji jednoklasowej lub dwuklasowej. Maksymalny zasięg wynosi 5 555 km, co czyni go bezpośrednim konkurentem dla Boeing 737 MAX oraz Airbus A320neo. Samolot jest napędzany silnikami CFM International LEAP-1C, które zapewniają oszczędność paliwa i niskie emisje. Kadłub C919 wykonano z nowoczesnych kompozytów, co zmniejsza wagę i zwiększa efektywność paliwową.
Najważniejsze parametry techniczne C919:
- Długość: 38,9 m
- Rozpiętość skrzydeł: 35,8 m
- Maksymalna masa startowa (MTOW): 77 300 kg
- Prędkość przelotowa: 834 km/h
- Maksymalna wysokość przelotowa: 12 100 m
- Zasięg: 4 075 – 5 555 km
Produkcja i dostawy
Produkcja C919 jest realizowana w Chinach, choć wiele kluczowych komponentów, w tym awionika, systemy nawigacyjne oraz silniki, pochodzi od zachodnich dostawców. COMAC planuje stopniowe zastępowanie zachodnich komponentów krajowymi odpowiednikami, jednak na chwilę obecną pełna niezależność od importowanych części nie jest możliwa.
Do stycznia 2025 roku COMAC dostarczył 16 samolotów C919, z czego większość trafiła do chińskich przewoźników, w tym China Eastern Airlines, Air China i China Southern Airlines. W przyszłości COMAC planuje zwiększenie produkcji do 50 jednostek rocznie, aby sprostać rosnącemu popytowi.
Wejście na rynek i pierwsze loty
Pierwszy komercyjny lot C919 odbył się 28 maja 2023 roku, obsługiwany przez China Eastern Airlines na trasie Szanghaj – Pekin. Kolejne dostawy pozwoliły na stopniowe zwiększenie liczby lotów, a w styczniu 2025 roku C919 rozpoczął regularne loty między Szanghajem a Hongkongiem, co było pierwszym krokiem w międzynarodowej ekspansji.
Perspektywy ekspansji międzynarodowej
Chiny nie ukrywają ambicji, by C919 stał się globalnym konkurentem dla Airbusa i Boeinga. COMAC dąży do uzyskania certyfikacji w Europie i Stanach Zjednoczonych, co pozwoliłoby na sprzedaż samolotów na rynki poza Chinami. Na chwilę obecną samolot posiada chińską certyfikację CAAC, ale trwają starania o uzyskanie homologacji w EASA (Europejska Agencja Bezpieczeństwa Lotniczego) i FAA (Federalna Administracja Lotnictwa USA).
COMAC planuje rozszerzenie działalności na rynki Azji Południowo-Wschodniej, Bliskiego Wschodu oraz Afryki, gdzie popyt na tańsze samoloty może przynieść korzyści chińskiej firmie.
Wyzwania stojące przed C919
Mimo ambitnych planów, C919 napotyka szereg wyzwań:
- Zależność od zachodnich komponentów – kluczowe elementy, takie jak silniki, awionika i systemy kontroli lotu, pochodzą z Zachodu, co może stanowić problem w kontekście napięć geopolitycznych.
- Brak doświadczenia w obsłudze globalnej – COMAC nie posiada jeszcze rozbudowanej sieci serwisowej i logistycznej, co utrudnia globalne wdrożenie samolotu.
- Konkurencja z Airbusem i Boeingiem – producenci ci mają wieloletnie doświadczenie, ugruntowaną pozycję na rynku i sprawdzone produkty, co utrudnia zdobycie klientów przez chiński samolot.
- Zdobycie certyfikacji międzynarodowych – proces ten jest skomplikowany i wymaga spełnienia szeregu rygorystycznych norm bezpieczeństwa.
Znaczenie C919 dla Chin i rynku lotniczego
Comac C919 to nie tylko samolot, ale również symbol chińskich ambicji w przemyśle lotniczym. Projekt ten ma na celu zmniejszenie zależności Chin od zagranicznych dostawców i rozwój krajowego sektora lotniczego. Jeżeli COMAC odniesie sukces, może to oznaczać fundamentalną zmianę w układzie sił na rynku lotniczym, dotychczas zdominowanym przez Airbus i Boeinga.
W dłuższej perspektywie Chiny mogą wykorzystać doświadczenia zdobyte przy C919 do stworzenia kolejnych modeli, takich jak szerokokadłubowy Comac CR929, który ma rywalizować z Boeingiem 787 i Airbusem A350. Jest to element większej strategii, zakładającej rozwój lotnictwa cywilnego jako kluczowego sektora chińskiej gospodarki.
Podsumowanie
Comac C919 jest przełomowym projektem, który może wstrząsnąć globalnym rynkiem lotniczym. Choć droga do pełnej niezależności technologicznej i międzynarodowego sukcesu jest długa, Chiny nie zamierzają rezygnować z rozwoju własnego przemysłu lotniczego. Rosnąca liczba dostaw i planowana ekspansja międzynarodowa sprawiają, że w najbliższych latach C919 może stać się realną alternatywą dla samolotów produkowanych przez zachodnich gigantów.
Jedno jest pewne – rywalizacja w przemyśle lotniczym nabiera nowego wymiaru, a Chiny wkraczają do gry jako poważny konkurent, który w przyszłości może odegrać kluczową rolę w światowym lotnictwie komercyjnym.

Jednym z kluczowych aspektów rozwoju Comac C919, który warto podkreślić, jest rola chińskiego rynku wewnętrznego w sukcesie tego samolotu. Chiny to największy rynek lotniczy na świecie, a państwowe linie lotnicze otrzymują silne wsparcie rządowe, co gwarantuje popyt na krajowe konstrukcje. Dodatkowo, strategicznym celem COMAC jest stopniowa redukcja zależności od zachodnich dostawców – trwają prace nad rodzimymi silnikami Aero Engine Corporation of China (AECC CJ-1000A), które w przyszłości mogą zastąpić obecne jednostki CFM LEAP-1C. Jeśli projekt się powiedzie, Chiny zyskają pełną niezależność w produkcji samolotów.