Nowe przepisy dotyczące badań technicznych pojazdów w Polsce – co muszą wiedzieć kierowcy?
Wstęp
W ostatnich latach w Polsce wprowadzono istotne zmiany w zakresie badań technicznych pojazdów. Nowe przepisy mają na celu poprawę bezpieczeństwa na drogach, uszczelnienie systemu kontroli pojazdów oraz walkę z nieuczciwymi praktykami w stacjach diagnostycznych. Według danych CEPiK, w 2023 roku aż 6% pojazdów nie przeszło badania technicznego z powodu poważnych usterek, a w niektórych rejonach Polski liczba pojazdów z cofniętymi licznikami nadal jest alarmująco wysoka. Nowe regulacje mają wyeliminować te problemy i zwiększyć transparentność procesu przeglądów. W artykule omówimy szczegółowo najważniejsze zmiany, ich wpływ na kierowców oraz konsekwencje niestosowania się do nowych regulacji.
1. Wirtualne zatrzymywanie dowodów rejestracyjnych – koniec z fizycznym odbiorem dokumentów
Od 1 czerwca 2025 roku diagności nie będą już zatrzymywać fizycznie dowodów rejestracyjnych w przypadku wykrycia poważnych usterek w pojeździe. Zamiast tego, informacja o zatrzymaniu dokumentu będzie wprowadzana do Centralnej Ewidencji Pojazdów (CEP), a kierowca zachowa oryginał dowodu rejestracyjnego.
Dzięki tej zmianie właściciele pojazdów nie będą musieli udawać się do urzędu w celu odbioru dokumentu po przeprowadzeniu naprawy i ponownym badaniu technicznym. System automatycznie odnotuje przywrócenie dopuszczenia pojazdu do ruchu po pozytywnym przeglądzie.
2. Podwyżka opłat za badania techniczne – większe koszty dla kierowców
Aktualna stawka za badanie techniczne pojazdu osobowego wynosi 98 zł i nie zmieniła się od 2004 roku. Planowana podwyżka, która wejdzie w życie w 2025 roku, ma zwiększyć koszt przeglądu o około 20%, co oznacza, że kierowcy zapłacą około 117 zł za standardowe badanie techniczne. Dla porównania, w Niemczech koszt badania technicznego (TÜV) wynosi średnio 150-180 euro, we Francji około 80-100 euro, a w Czechach około 100 zł. Polska nadal będzie miała jedne z najniższych stawek w Europie, choć podwyżka ma na celu dostosowanie cen do realnych kosztów utrzymania stacji diagnostycznych.
Zmiany te wynikają z rosnących kosztów utrzymania stacji kontroli pojazdów (SKP) oraz konieczności inwestycji w nowoczesny sprzęt diagnostyczny.
3. Surowsze procedury badań technicznych
Aby wyeliminować z ruchu niesprawne pojazdy, od 2025 roku diagności będą zobowiązani do stosowania bardziej rygorystycznych procedur kontroli. Stacje diagnostyczne, które nie będą przestrzegały nowych wymogów, mogą zostać ukarane wysokimi grzywnami, a w skrajnych przypadkach stracić uprawnienia do przeprowadzania badań technicznych. Ponadto diagności indywidualnie odpowiadają za prawidłowość wykonywanych przeglądów, co może skutkować konsekwencjami prawnymi w razie wykrycia nieprawidłowości. Obejmą one:
- Nowoczesne testy emisji spalin – wprowadzenie urządzeń do pomiaru cząstek stałych umożliwi skuteczniejsze wykrywanie pojazdów z usuniętymi filtrami DPF.
- Szczegółowa kontrola układów bezpieczeństwa – większy nacisk na sprawdzanie systemów ABS, ESP oraz pasów bezpieczeństwa.
- Dokładniejsza inspekcja podwozia i elementów nośnych – ma to zapobiec dopuszczaniu do ruchu pojazdów z nadmierną korozją.
4. Obowiązkowa dokumentacja fotograficzna pojazdu
Nowe przepisy zobowiązują diagnostów do wykonywania zdjęć pojazdu w trakcie badania technicznego. Dokumentacja fotograficzna obejmie:
- Licznik przebiegu,
- Widok pojazdu z kilku perspektyw,
- Tablice rejestracyjne.
Zdjęcia będą archiwizowane w systemie CEP, co ma na celu zapobieganie fałszowaniu wyników badań oraz cofania liczników.
5. Elastyczność terminów badań technicznych
Od 2025 roku kierowcy będą mogli przeprowadzić badanie techniczne do 30 dni przed upływem ważności poprzedniego przeglądu, bez zmiany terminu kolejnego badania. Może to wpłynąć na zwiększone zainteresowanie wcześniejszymi terminami w stacjach diagnostycznych, zwłaszcza pod koniec miesiąca. Eksperci przewidują, że niektóre SKP mogą wprowadzić dodatkowe mechanizmy zarządzania rezerwacjami, aby uniknąć spiętrzenia wizyt w ostatnich dniach ważności badań. Oznacza to, że osoby, które wykonają badanie techniczne wcześniej, nie stracą dni ważności kolejnego przeglądu.
6. Wyższe kary za brak ważnego przeglądu
Planowane jest wprowadzenie progresywnych opłat za spóźnienia w wykonaniu badania technicznego:
- Do 7 dni po terminie – 200% standardowej opłaty,
- Powyżej 90 dni – 300% standardowej opłaty.
Ponadto pojazdy, które przez dłuższy czas nie przejdą badania technicznego, mogą być automatycznie wyrejestrowane z CEP. Wyjątek mogą stanowić pojazdy zabytkowe oraz długoterminowo nieużywane, które są zgłoszone jako czasowo wycofane z ruchu. Właściciele takich pojazdów będą zobowiązani do poinformowania odpowiednich organów o ich statusie, aby uniknąć automatycznego wyrejestrowania.
Podsumowanie
Wprowadzone oraz planowane zmiany w przepisach dotyczących badań technicznych pojazdów mają na celu poprawę bezpieczeństwa oraz eliminację niesprawnych samochodów z polskich dróg. Surowsze procedury, nowe technologie diagnostyczne i wyższe kary dla spóźnialskich kierowców to kroki w stronę bardziej rygorystycznej kontroli stanu technicznego pojazdów. Warto śledzić te zmiany, aby uniknąć problemów związanych z badaniami technicznymi i dostosować się do nowych regulacji.

Jednym z aspektów, który warto uwzględnić w kontekście nowych przepisów badań technicznych, jest kwestia pojazdów elektrycznych i hybrydowych. W przeciwieństwie do tradycyjnych aut spalinowych, ich przeglądy mogą wymagać innych procedur diagnostycznych, np. kontroli stanu baterii i układów wysokiego napięcia. Obecne regulacje nie precyzują, czy diagności zostaną wyposażeni w odpowiedni sprzęt do takich badań, co może powodować utrudnienia dla właścicieli tych pojazdów. Warto, aby przyszłe zmiany uwzględniły te specyficzne wymagania.