Czy dieta może cofnąć cukrzycę typu 2? Czy da się cofnąć cukrzycę typu 2? Sprawdź, co mówi lekarz
Cukrzyca typu 2 od dekad uznawana była za chorobę przewlekłą, postępującą i nieodwracalną, wymagającą długotrwałego leczenia farmakologicznego. Jednak w ostatnich latach coraz więcej badań oraz doświadczenia kliniczne lekarzy, takich jak dr Jason Fung, sugerują, że w wielu przypadkach możliwe jest cofnięcie objawów cukrzycy typu 2 poprzez odpowiednią interwencję żywieniową. Co więcej, nie musi to oznaczać skomplikowanej czy drastycznej zmiany stylu życia – kluczowe mogą być zaledwie dwie główne modyfikacje w diecie.
Cukrzyca typu 2 – choroba nadmiaru, nie niedoboru
Wbrew powszechnemu przekonaniu cukrzyca typu 2 nie wynika z niedoboru insuliny, lecz z jej nadmiaru i zmniejszonej wrażliwości organizmu na jej działanie – czyli insulinooporności. Nadmiar glukozy we krwi i stale wysoki poziom insuliny prowadzą do zaburzeń metabolicznych, uszkodzeń naczyń krwionośnych, nerwów, oczu i nerek.
Dr Jason Fung, lekarz nefrolog, autor książek i praktyk kliniczny, twierdzi, że kluczowym problemem w cukrzycy typu 2 jest gromadzenie nadmiaru glukozy w organizmie, a rozwiązanie może polegać na ograniczeniu jej dopływu i przywróceniu fizjologicznych rytmów gospodarki energetycznej.
Dwa filary cofania cukrzycy typu 2 wg dr. Funga
1. Redukcja węglowodanów w diecie
Węglowodany, zwłaszcza rafinowane i o wysokim indeksie glikemicznym, są głównym źródłem glukozy w diecie. Ich nadmiar prowadzi do gwałtownych wzrostów poziomu cukru we krwi i zwiększonego wydzielania insuliny. Dr Fung rekomenduje:
- całkowite wyeliminowanie słodzonych napojów, soków owocowych i cukru,
- ograniczenie produktów zbożowych: chleba, ryżu, makaronu, płatków śniadaniowych,
- zwiększenie spożycia warzyw nieskrobiowych,
- włączenie źródeł białka i tłuszczów nienasyconych (np. awokado, orzechy, oliwa z oliwek),
- unikanie tzw. „niskotłuszczowych” produktów przetworzonych, które często zawierają cukry ukryte.
W badaniach klinicznych wykazano, że dieta niskowęglowodanowa:
- obniża poziom glukozy na czczo,
- zmniejsza poziom HbA1c,
- poprawia profil lipidowy,
- prowadzi do utraty masy ciała,
- redukuje zapotrzebowanie na leki przeciwcukrzycowe.
2. Post przerywany (intermittent fasting, IF)
Drugi filar to stosowanie okresowego postu, czyli dobrowolnego ograniczania spożywania pokarmów przez określony czas. Główne korzyści wynikające z postu przerywanego:
- obniżenie poziomu insuliny,
- mobilizacja zgromadzonych zapasów glukozy,
- redukcja masy ciała,
- poprawa wrażliwości na insulinę,
- uruchomienie autofagii – mechanizmu naprawy komórkowej.
Najczęściej stosowane protokoły IF:
- 16:8 – post przez 16 godzin, jedzenie w 8-godzinnym oknie,
- OMAD (One Meal A Day) – jeden posiłek dziennie,
- 5:2 – 2 dni ograniczenia kalorii w tygodniu.
Badania wskazują, że post przerywany stosowany u pacjentów z cukrzycą typu 2 może prowadzić do:
- zmniejszenia masy ciała o kilka kilogramów,
- normalizacji poziomu cukru,
- obniżenia poziomu trójglicerydów i cholesterolu LDL,
- redukcji lub całkowitego odstawienia insuliny.
Przypadki remisji cukrzycy typu 2 – dane kliniczne
W praktyce klinicznej dr. Funga oraz w niezależnych badaniach (np. DiRECT Trial z Wielkiej Brytanii) potwierdzono, że odpowiednia interwencja dietetyczna może doprowadzić do remisji cukrzycy typu 2, co oznacza normalizację poziomu glukozy i odstawienie leków na co najmniej 1 rok.
W badaniu DiRECT:
- 46% pacjentów osiągnęło remisję po 12 miesiącach,
- 86% z tych, którzy schudli ponad 15 kg, miało normalny poziom cukru,
- efekty były trwałe przy kontynuacji diety i stylu życia.
Bezpieczeństwo i indywidualizacja interwencji
Choć dieta niskowęglowodanowa i post przerywany są skuteczne, należy:
- wprowadzać je pod nadzorem lekarza, zwłaszcza przy stosowaniu insuliny lub leków hipoglikemizujących,
- kontrolować poziom glukozy i ciśnienia,
- zadbać o odpowiednie nawodnienie i podaż elektrolitów,
- unikać skrajności (zbyt długie posty, diety głodówkowe, nadmiar tłuszczów nasyconych).
Nie są one zalecane:
- kobietom w ciąży,
- osobom z niedowagą,
- dzieciom,
- osobom z zaburzeniami odżywiania.
Dieta wspierająca walkę z cukrzycą – co jeść?
- Warzywa liściaste i kapustne,
- Jaja, ryby morskie, chude mięso,
- Orzechy, pestki, awokado,
- Oliwa z oliwek extra virgin,
- Jogurt naturalny, kefir,
- Przyprawy o działaniu przeciwzapalnym (kurkuma, imbir, cynamon),
- Nasiona chia i siemię lniane,
- Herbata zielona, ziołowe napary.
Podsumowanie
Cukrzyca typu 2 nie musi być chorobą nieodwracalną. W świetle najnowszych badań i doświadczeń lekarzy takich jak dr Jason Fung, dwie fundamentalne zmiany – ograniczenie węglowodanów i wprowadzenie postu przerywanego – mogą prowadzić do poprawy glikemii, zmniejszenia zapotrzebowania na leki, a nawet całkowitej remisji choroby. Kluczem jest indywidualne podejście, systematyczność oraz kontrola medyczna. Dzięki świadomym decyzjom żywieniowym pacjent zyskuje realny wpływ na własne zdrowie – nawet wtedy, gdy diagnoza już została postawiona.

Coraz więcej badań klinicznych i praktyk lekarskich potwierdza, że cukrzyca typu 2 może być odwracalna, szczególnie na wczesnym etapie choroby. Kluczowe znaczenie ma nie tylko redukcja węglowodanów i stosowanie postu przerywanego, ale też indywidualizacja podejścia – uwzględnienie stylu życia, poziomu aktywności fizycznej oraz stanu mikrobioty jelitowej. Warto również monitorować poziomy witaminy D, magnezu i cynku, które mogą wpływać na wrażliwość insulinową. Cofnięcie cukrzycy to nie mit, ale proces wymagający kompleksowego, długofalowego działania.