Nowe przepisy dotyczące podgrzewaczy tytoniu w Polsce – aktualne zasady

Nowelizacja prawa tytoniowego w Polsce – zakaz sprzedaży aromatyzowanych wyrobów podgrzewanych

Wprowadzenie – Czy można jeszcze kupić mentolowe podgrzewacze tytoniu?

Na początku kwietnia 2025 roku Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda podpisał ustawę nowelizującą przepisy dotyczące sprzedaży wyrobów tytoniowych. Zmiany te obejmują w szczególności zakaz sprzedaży podgrzewanych wyrobów tytoniowych z dodatkiem aromatów. Jest to odpowiedź na unijną dyrektywę, która wymagała wdrożenia nowych regulacji przez państwa członkowskie już od 23 października 2023 roku.

Podstawa prawna i cele zmian

Dostosowanie do prawa unijnego

Nowelizacja ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych jest bezpośrednią implementacją przepisów unijnych mających na celu ograniczenie atrakcyjności alternatywnych form konsumpcji nikotyny. Zakaz dotyczy przede wszystkim wyrobów podgrzewanych zawierających dodatki smakowe (np. mentolowe, owocowe, waniliowe), które według Komisji Europejskiej w szczególny sposób przemawiają do młodszych konsumentów.

Ochrona zdrowia publicznego

Celem zmian jest ograniczenie dostępu do produktów tytoniowych, które ze względu na formę i smak mogą być błędnie postrzegane jako mniej szkodliwe. Zmniejszenie ich dostępności ma chronić zdrowie obywateli, a szczególnie młodzieży, która coraz częściej sięga po nowoczesne formy konsumpcji nikotyny.

Zakres wprowadzonych zmian

Zakaz sprzedaży podgrzewanych wyrobów z aromatem

Ustawa zakazuje wprowadzania do obrotu:

• podgrzewanych wyrobów tytoniowych z dodatkami aromatyzującymi,
• produktów o smakach innych niż klasyczny tytoń,
• wyrobów promowanych jako mniej szkodliwe od tradycyjnych papierosów,
• materiałów marketingowych zawierających odniesienia do zapachów i smaków.

Producenci i dystrybutorzy mają dziewięć miesięcy na dostosowanie się do nowych przepisów od momentu ich publikacji w Dzienniku Ustaw.

Planowane rozszerzenie przepisów na e-papierosy

Równolegle z podpisaniem nowelizacji, trwają prace nad kolejną ustawą obejmującą:

• zakaz sprzedaży e-papierosów i liquidów aromatyzowanych osobom poniżej 18. roku życia,
• ograniczenia w sprzedaży urządzeń do waporyzacji i akcesoriów,
• restrykcje w reklamie i eksponowaniu produktów nikotynowych,
• notyfikację nowych przepisów w Komisji Europejskiej.

Zmiany w opodatkowaniu wyrobów nikotynowych

Nowelizacja ustawy akcyzowej

W marcu 2025 roku Prezydent podpisał także ustawę zmieniającą ustawę o podatku akcyzowym. Nowelizacja ta:

• wprowadza akcyzę na nowe kategorie produktów: saszetki nikotynowe, urządzenia do waporyzacji, wkłady do podgrzewaczy,
• ujednolica stawki podatkowe dla różnych wyrobów nikotynowych,
• określa ramy nadzoru i kontroli nad sprzedażą nowych produktów.

Celem fiskalnym zmian jest zwiększenie wpływów budżetowych oraz ograniczenie niekontrolowanego obrotu nowymi produktami nikotynowymi.

Reakcje branży i opinii publicznej

Sprzeciw producentów i dystrybutorów

Branża wyrobów tytoniowych i alternatywnych form nikotyny krytycznie odniosła się do nowych przepisów, wskazując na:

• ograniczenie wolności wyboru konsumentów,
• możliwy wzrost szarej strefy,
• straty finansowe i konieczność wycofania produktów z rynku,
• brak wystarczającej analizy naukowej potwierdzającej większą szkodliwość produktów aromatyzowanych.

Poparcie organizacji zdrowotnych

Z kolei organizacje promujące zdrowie publiczne, w tym Polska Liga Walki z Rakiem i Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, poparły zmiany jako krok w stronę ograniczenia uzależnień nikotynowych wśród młodych osób. Podkreślają, że produkty smakowe były projektowane z myślą o zwiększeniu atrakcyjności i maskowaniu właściwego smaku tytoniu.

Konsekwencje społeczne i ekonomiczne

Wpływ na konsumentów

Dla wielu użytkowników podgrzewanych wyrobów tytoniowych zmiany oznaczają konieczność rezygnacji z ulubionych produktów lub powrót do tradycyjnych form konsumpcji. Może to skutkować:

• wzrostem niezadowolenia wśród konsumentów,
• wzrostem popytu na wyroby z nielegalnych źródeł,
• zmianą preferencji zakupowych i przeniesieniem się do internetu.

Wpływ na rynek i gospodarkę

Branża tytoniowa stanowi istotne źródło wpływów do budżetu państwa. Zmiany mogą przynieść:

• przejściowy spadek sprzedaży w legalnym obrocie,
• konieczność restrukturyzacji sieci dystrybucji,
• redukcję zatrudnienia w segmentach powiązanych z produkcją aromatyzowanych wkładów.

Podsumowanie i prognozy

Wprowadzenie zakazu sprzedaży aromatyzowanych podgrzewanych wyrobów tytoniowych to ważny etap w zaostrzeniu krajowej polityki antynikotynowej. Polska, dostosowując swoje przepisy do regulacji unijnych, zmierza w kierunku bardziej restrykcyjnej ochrony zdrowia publicznego. Choć zmiany te budzą kontrowersje wśród przedstawicieli branży, są pozytywnie oceniane przez środowiska medyczne i zdrowotne.

W kolejnych miesiącach należy spodziewać się dalszych kroków legislacyjnych obejmujących e-papierosy i inne nowoczesne formy nikotyny. Kluczowe będzie monitorowanie efektów nowych regulacji, w tym wpływu na zachowania konsumenckie, szarą strefę oraz poziom uzależnień nikotynowych w społeczeństwie.