Jakie szlaki będą zamknięte w Karkonoszach 2025 – lista tras nieczynnych od marca do maja

Czasowe zamknięcie szlaków w Karkonoskim Parku Narodowym od 15 marca do końca maja

Wstęp

Karkonosze, jako jeden z najważniejszych i najchętniej odwiedzanych masywów górskich w Polsce, każdego roku przyciągają setki tysięcy turystów. Jednak wiosna to czas, gdy natura w tym rejonie potrzebuje spokoju i ochrony. W związku z tym dyrekcja Karkonoskiego Parku Narodowego (KPN) ogłosiła czasowe zamknięcie wybranych szlaków turystycznych od 15 marca do 31 maja 2025 roku. Ograniczenia te mają na celu ochronę zagrożonych gatunków ptaków, w tym głuszca i cietrzewia, których okres lęgowy przypada właśnie na wiosnę.

Powody wprowadzenia ograniczeń

Zamknięcie szlaków nie jest działaniem przypadkowym ani nowym. KPN już od wielu lat podejmuje tego typu decyzje w okresie wiosennym. Głównym celem jest zapewnienie odpowiednich warunków do odbycia lęgów przez rzadkie gatunki ptaków. Głuszec oraz cietrzew są niezwykle wrażliwe na obecność człowieka. Każda ingerencja w ich środowisko w okresie godowym może prowadzić do przerwania toków, porzucenia gniazd, a w konsekwencji do drastycznego spadku populacji.

Nie chodzi jednak tylko o ptaki. Wczesna wiosna to także czas, gdy wiele innych zwierząt wybudza się z zimowego snu, przystępuje do rozrodu i intensywnie żeruje. Spokój jest w tym okresie bezcenny. Również roślinność, która właśnie zaczyna rozwój, wymaga ochrony przed nadmiernym ruchem turystycznym, który może doprowadzić do erozji gleby i zniszczenia unikatowych siedlisk.

Lista zamkniętych szlaków i ich znaczenie

Zamknięcia dotyczą konkretnych odcinków szlaków, które przebiegają przez najcenniejsze przyrodniczo fragmenty parku:

• Szlak zielony: Mokre Rozdroże – Śnieżne Kotły – Rozdroże pod Wielkim Szyszakiem – zamknięcie dotyczy obszarów lęgowych cietrzewia.
• Szlak niebieski: Przełęcz Okraj – Czoło – Kowarski Grzbiet – Skalny Stół – szlak ten biegnie przez teren aktywnego tokowiska głuszców.
• Szlak zielony: Polana – morena Kotła Wielkiego Stawu – czerwony szlak grzbietowy – fragment chroniony ze względu na występowanie sokoła wędrownego.
• Szlak niebieski: Domek Myśliwski – Kocioł Małego Stawu – Samotnia – miejsce intensywnego gniazdowania ptaków drapieżnych.
• Szlak żółty: Mokre Rozdroże – schronisko Pod Łabskim Szczytem – Śnieżne Kotły – obszar cenny z punktu widzenia ornitologicznego.
• Szlak zielony: Czarny Kocioł Jagniątkowski – Petrówka – Rozdroże Bażynowe Skały – miejsce występowania roślinności wysokogórskiej.
• Droga nad Reglami (zielony szlak): Pielgrzymy – Rozdroże Pod Małym Szyszakiem – korytarz migracyjny wielu gatunków zwierząt.

Współpraca z czeską stroną

Ochrona przyrody nie kończy się na granicach państwowych. Po czeskiej stronie Karkonoszy również wprowadzono szereg podobnych ograniczeń. Czeski Karkonoski Park Narodowy (KRNAP) zamyka odcinki szlaków w strefach ochrony głuszca i cietrzewia. Dzięki transgranicznej współpracy możliwe jest objęcie ochroną większych areałów i skuteczniejsze zabezpieczenie siedlisk.

Znaczenie ochrony gatunków zagrożonych

Głuszec (Tetrao urogallus) oraz cietrzew (Lyrurus tetrix) są gatunkami o bardzo wąskiej niszy ekologicznej. Głuszec potrzebuje rozległych, starych lasów z bogatym podszytem i torfowiskami. Cietrzew preferuje natomiast otwarte przestrzenie porośnięte kosodrzewiną i borówkami. Zmiany klimatu, rozwój infrastruktury turystycznej, hałas i obecność ludzi wpływają na ich sukces rozrodczy. Niestety, mimo podejmowanych działań ochronnych, populacje tych ptaków w Europie stale maleją. Ich obecność w Karkonoszach jest zatem nie tylko skarbem przyrodniczym, ale też wyzwaniem i zobowiązaniem do dalszej ochrony.

Reakcja turystów i działania edukacyjne

Decyzje o zamykaniu szlaków spotykają się z różnym przyjęciem. Większość turystów rozumie potrzebę ochrony przyrody i akceptuje ograniczenia, jednak zdarzają się przypadki łamania zakazów. Dyrekcja KPN stara się przeciwdziałać takim sytuacjom poprzez intensywną kampanię informacyjną. Na trasach pojawiły się nowe tablice, komunikaty publikowane są w mediach społecznościowych i na stronie internetowej. Współpraca z lokalnymi przewodnikami i schroniskami pozwala także na skuteczniejsze dotarcie do odwiedzających.

Ważnym elementem działań KPN są również programy edukacyjne kierowane do dzieci, młodzieży i dorosłych. Warsztaty, prelekcje, spacery z edukatorami i wystawy tematyczne pomagają zrozumieć, jak ważna jest bioróżnorodność i dlaczego należy ją chronić.

Alternatywy dla zamkniętych tras

Pomimo zamknięć, Karkonosze nadal oferują wiele atrakcyjnych tras, które pozostają dostępne dla turystów. Szczególną popularnością cieszą się:

• Grzbietowy szlak czerwony, prowadzący przez Śnieżkę, Równię pod Śnieżką i dalej do Szrenicy.
• Szlak czarny z Karpacza do Strzechy Akademickiej i dalej do Samotni (w ograniczonym zakresie).
• Trasy wokół Szklarskiej Poręby: wodospad Kamieńczyka, Chybotek, Złoty Widok.

KPN zachęca do wcześniejszego planowania wędrówek i konsultowania się z punktami informacji turystycznej lub bezpośrednio z pracownikami parku.

Znaczenie dla przyszłości

Działania ochronne podejmowane obecnie będą miały wpływ na przyrodę Karkonoszy przez kolejne dekady. Każdy sezon lęgowy, który przebiegnie bez zakłóceń, zwiększa szanse na odbudowę stabilnych populacji gatunków zagrożonych. Długofalowe korzyści z takich działań przewyższają tymczasowe niedogodności dla turystyki.

Podsumowanie

Zamknięcia szlaków w Karkonoskim Parku Narodowym to przemyślane i konieczne działania wynikające z troski o przyrodę. W czasach postępujących zmian klimatu, rosnącej presji człowieka na środowisko i zaniku siedlisk naturalnych, każde miejsce, gdzie natura może się rozwijać w spokoju, jest bezcenne. Odpowiedzialność spoczywa nie tylko na instytucjach ochrony przyrody, ale także na każdym turyście. Przestrzeganie zasad, zrozumienie dla potrzeb przyrody i gotowość do drobnych wyrzeczeń są kluczem do zachowania Karkonoszy w ich naturalnym, dzikim pięknie dla kolejnych pokoleń.