Protest studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego przeciwko sprzedaży akademika Kamionka

Protest studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego przeciwko sprzedaży akademika „Kamionka”

Tło konfliktu – dlaczego studenci protestują w Krakowie?

W maju 2024 roku społeczność akademicka Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie stała się świadkiem jednego z najgłośniejszych studenckich protestów ostatnich lat. Jego źródłem była decyzja władz uczelni dotycząca sprzedaży nieczynnego Domu Studenckiego „Kamionka” zlokalizowanego przy ulicy Kamionka 11 na krakowskim Dębnikach. Budynek ten, choć od lat wyłączony z użytkowania, stanowił symboliczne miejsce dla wielu pokoleń studentów.

Powody protestu

Studenci sprzeciwiający się sprzedaży obiektu wskazywali na rosnące problemy mieszkaniowe w Krakowie. Zauważali, że:

• Koszty wynajmu prywatnych mieszkań gwałtownie wzrosły w ostatnich latach;
• Liczba dostępnych miejsc w domach studenckich jest niewystarczająca;
• Uniwersytet powinien przeciwdziałać wykluczeniu mieszkaniowemu wśród młodych ludzi.

Decyzja o sprzedaży „Kamionki” została odebrana jako symboliczne odwrócenie się władz uczelni od potrzeb studentów, szczególnie w kontekście pogłębiającego się kryzysu mieszkaniowego w dużych miastach akademickich.

Przebieg protestu

17 maja 2024 roku grupa studentów rozpoczęła strajk okupacyjny budynku. Przez kilka dni utrzymywali obecność w środku, organizując debaty, akcje informacyjne oraz warsztaty dotyczące polityki mieszkaniowej. Protestujący domagali się:

• Natychmiastowego wstrzymania planowanej sprzedaży „Kamionki”;
• Przeprowadzenia remontu budynku i przywrócenia mu funkcji domu studenckiego;
• Powołania niezależnej komisji ds. polityki mieszkaniowej UJ;
• Zapewnienia większej transparentności decyzji podejmowanych przez władze uczelni.

Reakcja władz uczelni

Władze Uniwersytetu Jagiellońskiego zareagowały stanowczo. 20 maja 2024 roku ogłoszono zawieszenie wszelkich rozmów ze studentami do czasu opuszczenia przez nich budynku. Rzecznik prasowy uczelni poinformował, że:

• Budynek „Kamionki” nie spełnia obecnych norm bezpieczeństwa;
• Przebywanie w środku odbywa się na odpowiedzialność studentów;
• Uczelnia nie może ponosić odpowiedzialności za ewentualne wypadki;
• Remont budynku byłby nieopłacalny, a jego sprzedaż pozwoliłaby pozyskać środki na rozwój innych inwestycji uczelnianych.

Interwencja policji i stanowisko Senatu UJ

Choć obecność policji odnotowano w pobliżu protestu, nie doszło do siłowego usunięcia studentów z budynku. Funkcjonariusze apelowali o pokojowe rozwiązanie sporu. Senat Uniwersytetu Jagiellońskiego wydał uchwałę popierającą decyzję rektora o wstrzymaniu negocjacji, podkreślając konieczność przestrzegania prawa i zachowania bezpieczeństwa.

Zawieszenia studentów i ich skutki

Kilku uczestników protestu zostało formalnie zawieszonych w prawach studenta, co spotkało się z oburzeniem części środowiska akademickiego. Organizacje studenckie i niektóre organizacje pozarządowe zarzucały władzom UJ brak otwartości na dialog oraz represyjne podejście wobec obywatelskiej aktywności młodych ludzi.

Efekty protestu i zmiana polityki uczelni

Pomimo początkowego impasu, protest studentów doprowadził do zauważalnych zmian w polityce mieszkaniowej UJ. W sierpniu 2024 roku rektor elekt prof. Piotr Jedynak ogłosił:

• Zawieszenie procedury sprzedaży „Kamionki”;
• Wznowienie rozmów z Samorządem Studentów;
• Plan ponownego otwarcia Domu Studenckiego przy ul. Racławickiej, co zwiększyło liczbę dostępnych miejsc;
• Utworzenie zespołu ds. monitorowania sytuacji mieszkaniowej studentów.

Rektor zadeklarował także gotowość do rewizji decyzji dotyczącej zawieszenia studentów biorących udział w proteście, pod warunkiem utrzymania zasad współpracy i dialogu.

Szeroki kontekst społeczny i polityczny

Protest studentów UJ wpisuje się w szerszy kontekst dyskusji na temat dostępności mieszkań w Polsce. Kryzys mieszkaniowy dotyka coraz szerszych grup społecznych, a rola uczelni wyższych w zapewnianiu godnych warunków studiowania staje się tematem ogólnokrajowej debaty. W przypadku UJ reakcja władz uczelni oraz determinacja studentów unaoczniły złożoność problemu i potrzebę długofalowej strategii polityki mieszkaniowej.

Podsumowanie

Protest wokół „Kamionki” był nie tylko walką o konkretny budynek, ale też o szersze prawa społeczności studenckiej do udziału w procesach decyzyjnych i tworzenia przestrzeni do życia i nauki. Choć konflikt miał burzliwy przebieg, doprowadził do otwarcia debaty publicznej oraz konkretnych zmian w polityce Uniwersytetu Jagiellońskiego, pokazując, że obywatelska aktywność studentów ma realny wpływ na działania instytucji publicznych.